Tuesday, 30 October 2012

Pretoria Jakarandastad


Straattoneel in Sunnyside. Fotos geneem deur L. Raath

Alhoewel die Jakarandas nie inheems aan Pretoria is nie - het die boom met sy purper tooisel in Oktobermaand - sinoniem met Pretoria geword.

Die eerste Jakarandas is in 1888 deur J.D. Celliers by sy huis Myrtle Lodge in Sunnyside geplant. Die oudste bome word gesien op die terrein van die Sunnyside Primary School.

In 1898 het die kweker en saadhandelaar James Clark 'n konsessie by die ZAR ontvang en die eerste saad van Australie bestel. Hy het in November 1906 200 bome aan die Stadsraad geskenk vir aanplanting. Die bome is in Bosmanstraat en in Arcadiapark - waar die Kunsmuseum later gebou is - geplant. 

Die groot skaalse aanplanting is egter deur Jakaranda Jim - Frank Walton Jameson bewerkstellig. Hy het as Stadsraadslid in 1909 - met Uniewording en Pretoria wat die adminastratiewe hoofstad geword het - aanbeveel dat die stad verfraai moet word. En dan wel deur die aanplant van Jakarandas.

Teen 1920 was daar reeds 6 000 bome.

Die wit Jakarandas wat Herbert Baker straat in Groenkloof verfraai - is heemlinge van Peru. Die het via Kalifornie - waar dit vanaf Peru as plantlote geneem is - na Suid Afrika gekom - eers in 1961.

Bron: Heydenrych H. & A. Swiegers  Discover Pretoria. Pretoria, 1999.